ฟิตสมองป้องกันอัลไซเมอร์! ด้วยการออกกำลังกายสมอง | Advertorial
เมื่ออายุเพิ่มมากขึ้น หลายคนอาจเริ่มกังวลว่าโรคอัลไซเมอร์จะมาเยือน เพราะเป็นโรคทางด้านสมองที่กระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันเป็นอย่างมาก แต่รู้หรือไม่ว่าเราสามารถลดความเสี่ยงของอัลไซเมอร์ได้ด้วยวิธีการง่าย ๆ อย่างการออกกำลังกายสมอง ที่นอกจากจะช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงให้สมองห่างไกลจากอัลไซเมอร์แล้ว ยังช่วยเสริมทักษะการใช้ชีวิตด้านอื่น ๆ ได้อีกด้วย จะมีกิจกรรมอะไรกันบ้างไปดูกันเลย!
รู้ทัน โรคอัลไซเมอร์ ก่อนออกกำลังกายสมอง ป้องกันภัยที่คุกคามมากกว่าแค่ความจำ
โรคอัลไซเมอร์ (Alzheimer’s disease) เป็นโรคที่เกิดจากความเสื่อมสภาพของเซลล์สมองตามวัย และการสะสมของโปรตีน β-amyloid (Aβ) peptide และ tau (p-tau) จนส่งผลให้เกิดการสูญเสียความทรงจำ การคิด การใช้เหตุผล และการใช้ชีวิตด้านต่าง ๆ ทั้งนี้ การออกกำลังกายสมองถือเป็นหนึ่งในแนวทางสำคัญที่ช่วยชะลอการเสื่อมของสมองและลดความเสี่ยงในการเกิดโรคอัลไซเมอร์ โดย สสส. เปิดเผยว่าโรคอัลไซเมอร์ส่งผลกระทบอย่างมากต่อการใช้ชีวิตผู้ป่วย ดังนี้
สูญเสียความทรงจำ
ในช่วงแรกผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์จะค่อย ๆ สูญเสียความทรงจำนับตั้งแต่เรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ เช่น ลืมนัดหมาย ลืมตำแหน่งของที่วางไว ไปจนถึงจำชื่อตนเองไม่ได้ในระยะสุดท้าย ส่งผลให้การสื่อสารและการทำกิจกรรมประจำวันเป็นไปอย่างยากลำบาก
ความยากลำบากในการใช้ชีวิตประจำวัน
ผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์ระยะกลางมักจะประสบปัญหาในการทำกิจวัตรประจำวัน เช่น การขับรถ การทำอาหาร และการจัดการสิ่งต่าง ๆ ซึ่งอาจนำไปสู่ความวิตกกังวลและหงุดหงิดได้
- การเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์
ผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์บางรายอาจมีอารมณ์แปรปรวน ส่งผลให้เกิดความสับสนและหวาดกลัว จึงจำเป็นต้องการการดูแลและเอาใจใส่จากคนใกล้ชิด
ต้องการผู้ดูแล
ในระยะสุดท้าย ผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์จำเป็นต้องพึ่งพาผู้อื่นในการดูแลทุกอย่าง นับตั้งแต่การกิน การนอน ไปจนถึงการขับถ่าย ซึ่งเป็นภาระที่เพิ่มขึ้นสำหรับครอบครัวและผู้ดูแล
- ผลกระทบด้านสังคม
โรคอัลไซเมอร์ไม่เพียงแต่ส่งผลกระทบต่อตัวผู้ป่วยเท่านั้น แต่ยังส่งผลต่อครอบครัวและคนรอบข้างที่ต้องปรับตัวและให้การช่วยเหลือผู้ป่วยอย่างต่อเนื่อง ซึ่งอาจสร้างความเครียดและความวิตกกังวลต่อผู้ดูแลได้
รวมกิจกรรมออกกำลังกายสมอง ป้องกันอัลไซเมอร์
จากงานวิจัยชี้ว่าการออกกำลังกายสมองเป็นแนวทางหนึ่งที่ช่วยบรรเทาและป้องกันโรคอับไซเมอร์ได้ เนื่องจากจะช่วยปรับระดับโปรตีน β-amyloid (Aβ) peptide และ tau (p-tau) ซึ่งเป็นสารที่ส่งผลต่อการทำงานของสมอง นอกจากนี้ การออกกำลังกายสมองโดยการเผาผลาญกลูโคสในสมองร่วมด้วย ก็จะทำให้การสะสมของโปรตีนดังกล่าวลดลง ช่วยชะลอการเสื่อมของเซลล์ประสาท ซึ่งส่งผลดีต่อการป้องกันโรคอัลไซเมอร์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ทั้งนี้ สสส. ยังได้แนะนำอีกว่าการออกกำลังกายสมองไม่ได้จำกัดว่าเป็นเรื่องของผู้สูงอายุเท่านั้น แต่ยังสามารถทำได้ทุกเพศทุกวัย เพื่อช่วยป้องกันการเกิดอัลไซเมอร์ก่อนวัยอันควร
1. ออกกำลังกายสมอง: นวดไหปลาร้า
เริ่มต้นท่าออกกำลังกายสมองท่าแรกด้วยการนวดไหปลาร้า ให้ใช้มือข้างขวานวดเบา ๆ ที่ร่องไหปลาร้าทั้งสองข้าง เป็นเวลาประมาณ 30 วินาที โดยที่มือข้างซ้ายวางไว้ที่สะดือ เมื่อครบเวลาให้สลับมืออีกข้าง ท่าออกกำลังกายสมองด้วยการนวดไหปลาร้าจะช่วยประตุ้นให้เลือดไปเลี้ยงสมองได้ดียิ่งขึ้น เนื่องจากที่ไหปลาร้ามีปุ่มสมองอยู่
2. ออกกำลังกายสมอง: นวดขมับ
ท่าออกกำลังกายสมองท่าต่อไปเป็น ท่านวดขมับ ซึ่งจะช่วยให้สมองทั้งสองซีกทำงานได้อย่างสมดุล รวมถึงกระตุ้นการไหลเวียนเลือดไปเลี้ยงสมอง ช่วยให้การมองเห็นดียิ่งขึ้น โดยท่านี้ทำได้ด้วยการใช้นิ้วมือนวดไปที่บริเวณขมับทั้งสองข้างเป็นวงกลม ประมาณ 30 วินาที – 1 นาที พร้อมทั้งกวาดตามองซ้าย-ขวา-บน-ล่าง สลับกันไป
3. ออกกำลังกายสมอง: ทำมือรูปตัว L
การทำมือเป็นรูปตัว L สลับกับอีกข้างที่ทำมือจีบ ไป-มา 10 ครั้งขึ้นไป เป็นการออกกำลังกายสมองที่ช่วยฝึกสมาธิและกระตุ้นการทำงานสอดประสานกันของสมองและร่างกาย ช่วยป้องกันการเกิดโรคอัลไซเมอร์ได้เป็นอย่างดี
4. ออกกำลังกายสมอง: ชูนิ้วโป้งสลับก้อย
ท่าออกกำลังกายสมองท่านี้จะคล้ายคลึงกับท่าก่อนหน้านี้ โดยเปลี่ยนท่าจากการทำมือเป็นรูปปตัว L สลับกับท่าจีบ เป็นการชูนิ้วโป้งสลับกับนิ้วก้อยแทน โดยการทำท่านี้สลับกันไปมา 10 ครั้ง จะช่วยกระตุ้นให้สมองทำงานร่วมกันได้ดี ป้องกันการเกิดโรคอัลไซเมอร์ รวมถึงช่วยบริหารกล้ามเนื้อบริเวณหัวไหล่ได้อีกด้วย
5. ออกกำลังกายสมอง: มือแตะหู
การทำท่าออกกำลังกายสมองท่าด้วยการเอามือข้างซ้ายอ้อมไปแตะหูขวา และใช้มือขวาอ้อมไปแตะหูซ้าย สลับกันไปมา 10 ครั้ง จะช่วยให้เพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของสมองป้องกันโรคอัลไซเมอร์ และป้องกันกล้ามเนื้อหัวไหลติดได้เป็นอย่างดี
6. ออกกำลังกายสมอง: หาวเพิ่มพลัง
ท่าหาวเพิ่มพลังเป็นท่าออกกำลังกายสมองที่ช่วยในเรื่องการพูด ซึ่งทำได้ง่าย ๆ เพียงแค่อ้าปากเพื่อนวดขากรรไกรบนและล่าง จากนั้นให้หายใจเข้า แล้วหาว และหายใจออก
7. ออกกำลังกายสมอง: นวดใบหู
เริ่มต้นการออกกำลังกายสมองด้วยการนั่งในท่าที่สบาย ผ่อนคลาย จากนั้นใช้มือสองข้างแปะที่ใบหู ให้ปลายนิ้ว 4 นิ้ว อยู่ที่หลังหู และนิ้วโป้งอยู่ด้านหน้า ใช้ปลายนิ้วนวดใบหูเบา ๆ เริ่มจากส่วนบน แล้วค่อย ๆ ไล่ลงมาที่ใบหูและดึงติ่งหูลงเบา ๆ เล็กน้อย โดยทำแบบเดิมซ้ำ 2 ครั้ง เพื่อช่วยคลายเส้นประสาทบริเวณใบหูที่เชื่อมสมอง โดยท่านี้จะช่วยกระตุ้นการได้ยินและทักษะการพูดได้เป็นอย่างดี
ได้รู้จักท่าออกกำลังกายสมองกันแล้ว อย่าลืมหาเวลาว่างสักนิดในแต่ละวันเพื่อออกกำลังกายสมองและป้องกันโรคอัลไซเมอร์ เพราะการป้องกันย่อมดีกว่าการแก้ไขในวันที่สายเกินไป เพียงเริ่มต้นวันนี้ก็สามารถเสริมสร้างสุขภาพที่ดีให้กับสมองและยกระดับคุณภาพชีวิตของคุณได้แล้ว!
